Coğrafya

Çorum, Türkiye Cumhuriyetinin Karadeniz Bölgesinin Orta Karadeniz Bölümü'nde yer alan bir ildir.

Çorum, leblebisi ile tanınır. İlde toprak ve makine endüstrisi oldukça gelişmiştir.
Şehirin bir bölümü karadeniz bölgesinde bir bölümü ise iç anadoludadır.Çevresinde en gelişmiş şehirdir. Toplam 13 ilçesi bulunmaktadır ve en büyük ilçesi Sungurlu'dur. Osmancık ilçesinde pirinç üretimi son derece üst seviyededir ve bu seviyeyle birlikde pirinç'in damak zevki Çorum'da fazladır. Çorum dünyanın en iyi leblebi üretimini ve bölgesinin en iyi pirinç üretimine sahiptir. Ayrıca Türkiye'de pek bilinmeyen ama Avrupa ülkelerinin özellikle İspanyanın en önemli geçim kaynağı olan kapari bitkisinin Türkiye'deki anavatanı yine Osmancık ilcesidir. Zira Evliya Çelebi bu ilçeyi ziyaret etmiş ve kitabında bu bitkinin faydalarından oldukça bahsetmiştir. Bugün bu bitkinin Türkiye ekonomisine katkısını sağlamak amacıyla çalışmalar başlatılmış özel sektör tarafından kapari alım merkezleri kurularak ülke ekonomisine ve bölge halkının geçimine katkı sağlanması amaçlanmaktır.Çorum il topraklarının %61'i dağlıktır. Bu dağlar derin vadilerle yarılarak birbirinden ayrılmışlardır.

Dağlar kuzey-batı yönünde uzanmıştır. Çorum il topraklarının batı kısmı Kuzey batı anadolunun en önemli dağ sırası olan ve batıda Sakarya nehri ile doğuda Kızılırmak nehri arasında uzanan Köroğlu Dağ sırasının en doğu ucunda yer alır. Köroğlu dağ sırasının Kızılırmak havzasına ulaştığı yerde oluşan önemli yerleşmeler; İskilip, Bayat, Kargı, Oğuzlar, Dodurga, Alpagut'tur.

Çorum ili İç Anadolu bölgesinin kuzey kısmında yer almaktadır.İç Anadolu Bölgesi Karasal iklimi etkisi altındadır. Doğusunda Amasya, güneyinde Yozgat, batısındaÇankırı, kuzeyde Sinop, kuzey batısında Kastamonu, kuzey doğusunda Samsun, güney batısında Kırıkkale illeri ile çevrilidir.

Çorum şehir merkezinin diğer şehirlere uzaklığı; Ankara'ya 244, İstanbul'a 608,Amasya'ya 92, Sinop'a 294, Samsun'a 172, Tokat'a ise 188 kilometredir.
İlçelerin il merkezine uzaklıkları; Alaca 52, Bayat 83, Boğazkale 87, Dodurga 42, İskilip56, Kargı 106, Laçin 29, Mecitözü 37, Oğuzlar 68, Ortaköy 57, Osmancık 59, Sungurlu72 ve Uğurludağ 66 km'dir.

Ovalar

Kızılırmak ve Taybı ovası, İskilip; En bereketli ova

·         Çorum Ovası: arazi 375 km², yükseklik 800 m

·         Bozboğa Ovası: arazi 70 km², yükseklik 820 m

·         Ovasaray Ovası: arazi 75 km², yükseklik 700–800 m

·         Hüseyin Ovası: arazi 264 km², yükseklik 725 – 875 m

·         Dedesli Ovası: arazi 250 km² yükseklik 500 – 550 m

·         Taybı Ovası: arazi 144 km², yükseklik 500 – 550 m

·         Irmak Ovası: arazi 600 km², yükseklik 500–550 m

·         Seydim Ovası: arazi 50 km², yükseklik 950 m

·         Mecitözü Ovası: arazi 100 km², yükseklik 950 m

·         Osmancık Ovası: arazi 300 km², yükseklik 300 – 350 m

·         Düvenci Ovası: arazi 32 km², yükseklik 900 m

·         Hamamözü Ovası: arazi 75 km², yükseklik 400 – 500 m

·         Kuyumcu Ovası: arazi 72 km², yükseklik 400 – 500 m

·         Sungurlu Ovası: arazi 750 km², yükseklik 550 –580 m

Akarsuları

İskilip; Dedesli Ovası yakınları Kızılırmak

·         Kızılırmak:

·         Yeşilırmak,

·         Çat suyu,

·         Mecitözü çayı,

·         Çekerek ırmağı.

delice ırmağı

Dağlar

·         Erenler tepesi, 2.097 m,

·         Türbe tepe 1.981 m,

·         Kara tepe - 1.846 m,

·         Kırklar Dağ - 1.791 m,

·         Çal dağı -

·         Ada dağı -

·         Kartal dağı - 1.777 m,

·         Teke dağı - 1.700 m,

·         Kavak dağı -

·         Göl dağı -

·         Deveci dağı -

·         Sakaröküz dağı -

·         Çatalkaya Tepesi-Karadağ 1.566 m

İklim

İlin genelinde genellikle Karadeniz İklimi görülür.
Karadeniz iklimi olan şehirler Kızılırmak havzasında olan: Bayat, Dodurga, İskilip, Kargı, Laçin, Oğuzlar, Osmancık ve Uğurludağ. Kışları çok yağış olur yazları iç anadolu iklim tesiri ile sıcak olur.
İç Anadolu iklimi; Kızılırmak havzasının güneyinde olan Çorum, Alaca, Boğazkale, Mecitözü, Ortaköy ve Sungurlu ilçelerinde olur.
Çorum ilinde bulunan şehir, bucak ve köyler genel olarak tipik karasal iklim özelliklerini gösterir. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve genelde kar yağışlıdır. İlkbahar ve sonbaharda azda olsa yağmurludur. Yüksek yerleşimlerde özellikle yaz akşamları bile serin bir havaya sahiptir. Bu umumi durumun istisnası da İskilip ve havarisinin iklim tipi olup mikro klima iklim özelliklerini göstermektedir.

Yağmur

İlçeler	Süre	Oca	Şub	Mar	Nis	May	Haz	Tem	Ağu	Eyl	Eki	Kas	Ara
Çorum	54 il	39.8	30.2	37.9	45.9	60.6	48.9	17.7	11.9	20.1	24.9	30.9	43.3
Bayat	18 il	69.3	62.2	51.2	52.2	60.9	38.9	17.8	15.9	22	30	32.1	75.9
İskilip	32 il	70.1	51.7	56.4	55.4	69.8	47.3	17.6	15.1	16.5	27.5	35.8	70.1
İlçelere Göre Aylık Yağış Grafiği

Jeolojik yapı

Türkiye'nin önemli fay hatlarından Kuzey Anadolu Fay Hattı (K.A.F.), Çorum il sınırlarının kuzeyinden geçmektedir.
İlin jeolojik yapısında iki ana kütle (kayaç) grubu öne çıkar. Bunlardan birincisi “Metamorfik seri” (başkalaşmış kayaçlar), ikincisi ise, “Tortul Kütleler” dir. İlin asıl jeolojik karakterini 3. jeolojik zamanın sonları ile 4. jeolojik zamanda meydana çıkma oluşumlar meydana getirmektedir.

Bununla birlikte, jeolojik devirlerden ilkel zaman olarak bilinen Arkean ve Prekambrien devirlerine ait Çorum merkez ilçe, Alaca, İskilip, Osmancık, Mecitözü ve özellikle Kargı ilçelerinde çeşitli metamorfik (başkalaşım) topraklarına rastlanılmıştır. Xüsusiy?tl? 3. jeolojik zamanın kütlelerinden olan jips (kireçtaşı) ve kayatuzu yatakları ile karbon miktari % 75 kadar olan zengin linyit kömürü yataklarına (Osmancık, Dodurga yöresinde 30 milyon ton rezervinde ayrıca Alpagut - Zambal - Karakaya - Ayva ve Ovacık köylerinde) rastlanmaktadır. Yine bu zamanın püskürük kütlelerinden olan Trakit, Granit, Bazalt ve Andezit kimi kütle arazisine de Çorum merkez ilçesinde, Kargı, Sungurlu, Alaca, Mecitözü, Osmancık ve İskilip ilçelerinde rastlanmaktadır. Tortul kütlelere ise vilayetin çok yöresinde rastlanmaktadır.
Çorum; Alp-Himalaya Orogenezi (Dağ oluşumu) olarak bilinen sistem dahilinde yer alan K.A.F. (Kuzey Anadolu Fay Hattı) üzerinde yer almaktadır. K.A.F. il merkezinin 20 kilometre kuzeyinde Osmancık ve Kargı ilçelerinin dahili sınırlarından geçmektedir.